O Stephane Miroux (Gael Garcia Bernal) είναι ένας νεαρός με μια φαντασία που καλπάζει (δυστυχώς για εκείνον) τόσο μεταφορικά, όσο και κυριολεκτικά. Ο Stephane είναι καλλιτεχνική φύση και εργάζεται ως 'κατασκευαστής' των ζωγραφιών που κοσμούν τα επαγγελματικά ημερολόγια, σε μια προσπάθεια να διοχετεύει την αδάμαστη φαντασία του κάπου ουσιαστικά. Βέβαια φαίνεται να μην τα καταφέρνει και τόσο καλά, με αποτέλεσμα να δηλώνει χομπίστας εφευρέτης σε μια ακόμη προσπάθεια να περιορίσει κάπως το αχόρταγο, καλλιτεχνικό του μυαλό και πνεύμα. Κάπου ανάμεσα σε όνειρα και πραγματικότητα θα γνωρίσει την νέα του γειτόνισσα, την Stephanie (Charlotte Gainsbourg) μια ενδιαφέρουσα κοπέλα, διαφορετική από τις άλλες που θα του κινήσει την περιέργεια, χάρη στην ανεπιτήδευτη γοητεία και εξυπνάδα της. Ο Stephane τότε θα βρεθεί μπλεγμένος μέσα σε ένα κουβάρι σουρεαλιστικής πραγματικότητας, ανήμπορος να ξεχωρίσει το αληθινό από το ψεύτικο. Η σχέση του με την Stephane θα δοκιμαστεί, καθώς ο ίδιος φαίνεται να αντιμετωπίζει ένα πολύ βασικό και ουσιαστικό πρόβλημα: δεν ξεχωρίζει την ονειρική πραγματικότητα, από το πραγματικό όνειρο. Και αυτό είναι μεγάλο μπέρδεμα...
Ο σκηνοθέτης Michael Gondry προκάλεσε αίσθηση πριν από μερικά χρόνια και συγκεκριμένα το 2004 με την ταινία του "Eternal Sunshine of a Spotless Mind" με πρωταγωνιστές τον Jim Carey και την Kate Winslet. Η ταινία είχε αγαπηθεί εξίσου από κοινό και κριτικούς, εξαιτίας του έντονα ονειρικού στιλιζαρίσματός της, του puzlling σεναρίου της που έθετε τα γραναζάκια του μυαλού σου σε κίνηση, αλλά και των συγκινητικών ερμηνειών του πρωταγωνιστικού ζευγαριού (ο Carey ήταν απλά υπέροχος). Κερδίζοντας και το Oscar 'Πρωτότυπου Σεναρίου', ο Gondry αποφάσισε δυο χρονάκια αργότερα να επαναλάβει κατά κάποιον τρόπο αυτή την ονειρική σεκάνς της-καλύτερης για εμένα- προηγούμενης ταινίας του, δίνοντάς της αυτή την φορά παριζιάνικο αέρα και πιο χαλαρή διάθεση στο "La Science des Reves". Όντας κατά κύριο λόγο σκηνοθέτης μουσικών video clip για μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα παγκοσμίως, όπως οι Daft Punk, Rolling Stones, Radiohead, Massive Attack, White Stripes και εκτελόντας χρέη personal video guru της εκκεντρικής, Ισλανδής μουσικού Bjork, o Gondry δε θα μπορούσε παρά να μεταφέρει τον περίεργο και άκρως φαντασιακό του κόσμου και στα προσωπικά του φιλμ, τα οποία αποτελούν γνήσια δείγματα του πόσο αρμονικά (ή οχι και τόσο) μπορούν να συνυπάρξουν κόσμοι τελείως διαφορετικοί. Αν και σκηνοθέτησε το πρόσφατο "The Green Hornet" (2011) το οποίο δεν με ενθουσίασε γιατί έμοιαζε να μην έχει την ταυτότητα του ίδιου, εντούτοις δεν μπορώ παρά να συνεχίσω να χαμογελώ με το "Be Kind Rewind" (2008) το οποίο αντιμετώπισα ως ένα υπέροχο, μικρό ταινιάκι και να αρκεστώ στην ελπίδα οτι θα μας χαρίσει κι άλλες τόσο καλές ταινιούλες πολύ άμεσα (κάτι που μάλλον θα επιτευχθεί με το επερχόμενο "The Foam of the Days").
Το χαρακτηριστικό γνώρισμα των ταινιών του-σουρεαλιστικά σκηνικά και vissual effects στο φουλ- εδώ απλά οργιάζουν. Ο χαρακτήρας που υποδύεται ο Bernal είναι ένα άτομο χαμένο κάπου μέσα στο ίδιο του το μυαλό και την απτή πραγματικότητα, την οποία αντιμετωπίζει περισσότερο σαν εχθρό, παρά σαν μια φυσική κατάσταση μέσα στην οποία ο κάθε άνθρωπος υπάρχει και αναπνέει. Δεν μπορεί να αποδεσμευτεί από τα όνειρά του τα οποία έρχονται σε διαρκή σύγκρουση με την πεζή καθημερινότητα και αυτό αποτελεί και το βαθύτερο αγκάθι εξαιτίας του οποίου δεν μπορεί στην τελική να έχει μια φυσιολογική ζωή (στα πλαίσια του κοινά αποδεκτού φυσιολογική). Σε μια δεύτερη ανάγνωση και πέρα από τις υπέροχες εικόνες, τα παραμυθένια πλάσματα και τα μπαμπακένια ταξίδια, ο Stephane ίσως και να διακατέχεται από μια έντονη πνευματική ανισορροπία. Στην ταινία του Gondry το ψυχοπνευματικό 'πρόβλημα' του πρωταγωνιστή παίζει στο background και θα έλεγε κανείς οτι κρύβεται πίσω από το οπτικό υπερθέαμα που παρουσιάζει ο σκηνοθέτης, μόνο για να ξεπροβάλει λίγο το κεφαλάκι του (το πρόβλημα ντε!) κάπου στο τέλος και εκεί οι όποιες υποψίες σου να επιβεβαιωθούν. Η αλήθεια είναι πως ο Gondry κάνει πολύ καλή δουλειά στο να αποκρύπτει την ουσία του χαρακτήρα και να τον καθιστά συμπαθή στους θεατές, μια υπερκαλλιτεχνική φύση που δεν χωράει σε καλούπια και τολμάει να ονειρεύεται, πολλές φορές βέβαια περισσότερο απ'οτι θα έπρεπε. Η δική μου προσωπική ερμηνεία (να τονίσω οτι δεν προσπαθώ να επιβάλω την δική μου οπτική, αλλά περισσότερο την αίσθηση που άφησε σε εμένα η ταινία) είναι οτι έχουμε να κάνουμε με την διαφορετική προσέγγιση μια ασθένειας (θα μπορούσαμε άραγε να το φτάσουμε στα άκρα και να πούμε οτι ο ήρωάς μας διακατέχεται από μια μορφή σχιζοφρένειας;) μέσα από την χρήση εντυπωσιακών σκηνοθετικών τεχνικών, έντονων χρωματικών αντιθέσεων και μιας υποβόσκουσας αίσθησης οτι κάτι δεν πάει καλά με τον Stephane. Θυμηθείτε λίγο το κορεάτικο (underestimated για εμένα) ταινιάκι του Chan-wook Park, "I'm a Cyborg but that's OK" της ίδιας χρονιάς και θα διαπιστώσετε οτι φέρει πολλά κοινά σημεία με την ταινία του Gondry, ιδιαίτερα όσον αφορά την προσέγγιση των χαρακτήρων.
Η ταινία ξεκινάει με μια χρωματιστή δίνη να γεμίζει την οθόνη εναλλάσοντας διαρκώς τα χρώματά της: πορτοκαλί, μπλε, έντονο κόκκινο, λευκό, διαδέχονται το ένα το άλλο με μεγάλη ταχύτητα μπροστά στα μάτια σου, θυμίζοντας το παιχνίδι στα παλιά λούνα παρκ, εκείνο που έριχνες τις βαφές που ήθελες σε ένα μηχάνημα, πατούσες το κουμπί και αυτές άρχιζαν να περιστρέφονται δημιουργώντας καλειδοσκοπικές εικόνες και 'ξερασμένα' χρωματικά αποτελέσματα. Κάπου εδώ νομίζω θα μπορούσε να συμπυκνώνεται το νόημα της ταινίας (εάν κάποιος θέλει να αναζητήσει κάτι τέτοιο). Ο κόσμος του ήρωα, η νοητική του κατάσταση και ολόκληρη η προσωπικότητά του μοιάζουν με αυτή την τόσο αφηρημένη και όμορφη εικόνα.
Ακολουθώντας την ίδια πορεία με την ονειρική παράνοια του νεαρού, ο Gondry παρουσιάζει τον κόσμο του με μαγικές εικόνες. Θυμίζοντας κάτι από "Amelie" (2001-νομίζω πως πλέον πάμπολλες γαλλικές παραγωγές παίρνουν σκηνοθετικά δάνεια από την ταινία του Jean-Pierre Jeunet) το "La Science des Reves" διαθέτει σκηνές stop motion, animation και φευγάτης, funky αισθητικής που σε ταξιδεύει πότε από δω, και πότε από κει. Ο πρωταγωνιστής βρίσκεται σε μια διαρκή αλληλεπίδραση με το...μυαλό του, το οποίο είναι στην ουσία ένα δωμάτιο τέλεια ηχομομονωμένο με πολλές πολλές αυγοθήκες! Μέσα από εκείνον τον εξω-πραγματικό χώρο σκέφτεται (και άρα υπάρχει) ακόμα και όταν κοιμάται ή ακόμα και όταν ενεργεί έχοντας όμως διαφορετικά πράγματα στον νου του. Το σελοφάν, το μπαμπάκι, το χαρτόνι, το ξύλο είναι όλα υλικά που μπορούμε να συναντήσουμε σε κάποιο νηπιαγωγείο, με τα πιτσιρίκια ολόγυρα να κάνουν ένα σωρό κατασκευές. Στην προκειμένη περίπτωση το πιτσιρίκι είναι ο Stephane ο οποίος άλλοτε συμπεριφέρεται σαν ενήλικας που διεκδικεί και άλλοτε σαν παιδάκι που κλαίει διαρκώς (γεγονός που ενισχύεται από το πατρικό του σπίτι, αλλά και από το παιδικό του κρεβάτι στο οποίο εξακολουθεί να κοιμάται). Ο Gondry κάνει εξαιρετική χρήση των διαφορετικών αυτών υλικών, μετατρέποντας την ταινία του σε ένα σύγχρονο παραμύθι με τον ιδανικό 'μικρό' πρίγκιπα ενσαρκωμένο στο πρόσωπο του Bernal.
Από ερμηνευτικής πλευράς το ζευγαράκι αν και δεν έχει εμφανή χημεία, εντούτοις έχει την τύχη να είναι αρκετά ταλαντούχο, πράγμα που κάνει την παρακολούθησή του ευχάριστη και δυσάρεστη ανά στιγμές όταν απαιτείται κάτι τέτοιο από το σενάριο. Ο Bernal είναι πραγματικά γλυκός και αξιολάτρευτος, σαν φοβισμένο μικρομέγαλο που χρειάζεται αγάπη και προστασία. Είναι και τρελούτσικος όμως και φυσικά έντονα καλλιτεχνική προσωπικότητα. Υποδύεται αυτή την διττή του φύση με μεγάλη ευκολία, συσσωρεύοντας συγκίνηση και ένταση στα δάκρυα που κυλάνε από τα μάτια του, αλλά και στις στιγμές ξεσπάσματος που δεν είναι πολλές, είναι όμως ουσιαστικές. Στο πλευρό του η Gainsbourg είναι το κορίτσι της διπλανής πόρτας (κυριολεκτικά) και είναι αξιοπρεπέστατη. Χωρίς υπερβολές και στημένες αντιδράσεις, καταφέρνει και γίνεται και εκείνη αξιαγάπητη, μπλεγμένη καθώς είναι στον δικό του κόσμο. Στα ηθοποιϊκά συν προσθέστε και τον Γάλλο Alain Chabat ("Asterix and Obelix meet Cleopatra") στον ρόλο του Guy, του σεξομανή συναδέλφου του Stephane, ο οποίος αποτελεί την κωμική πλευρά της ταινίας, και θα έχετε ένα έτσι ένα ενδιαφέρον cast, σε μια ακόμη πιο ενδιαφέρουσα ταινία.
Όμορφη ταινία, με ζεστασιά και αυθεντικές ερμηνείες, που έχει και το γέλιο της, έχει και τη στεναχώρια της. Υπέροχη να την βλέπεις και να την σκέφτεσαι, το "La Science des Reves" σίγουρα θα αγαπηθεί από τους fan και θα εκτιμηθεί έτσι κι αλλιώς από όλους τους υπόλοιπους.
Τι έμαθα από την ταινία: Οτι είναι όμορφο να ξέρεις πως με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο θα είναι πάντα κάποιος στο πλευρό σου, οτι υπάρχουν χελώνες με ασημένιο καβούκι και οτι η μηχανή του χρόνου είναι μια συσκευή εύκολη στην κατασκευή και ακόμα ευκολότερη στη χρήση.
No trivia
Ο χαρακτηρισμός σου για αυτή την ταινία “ένα ευχάριστα ιδιόμορφο ταινιάκι” με αντιπροσωπεύει απόλυτα. Πολύ γλυκιά ταινία, που όπως είπες κι εσύ, την μια στιγμή σε κάνει να γελάς και την άλλη να στεναχωριέσαι. Είναι φοβερό! Ο Gondry για άλλη μια φορά κάνει θαύματα με την ευφάνταστη κι οργιάζουσα φαντασία του στην σκηνοθεσία. Είναι πολύ λειτουργικός ο τρόπος με τον οποίο συνδέει την πραγματικότητα με το όνειρο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι δυο τελευταίες του ταινίες με απογοήτευσαν πολύ. Το "Be Kind Rewind" ενώ βασιζόταν σε μια πολύ γαμάτη ιδέα τελικά το φτήνυνε με κλισέ και αφελείς καταστάσεις.
3/5: Καλή
Η αλήθεια είναι οτι το "Be Kind Rewind" βασίζόταν σε μια ιδεά που θα μπορούσε να απογειώσει κυριολεκτικά την ταινία, αλλά κάπου έπασχε. Παρόλα αυτά την είχα δει ευχάριστα. Βέβαια αυτήν εδώ την βρήκα έτσι κι αλλιώς πολυπίπεδη και πανέμορφη :)
ΑπάντησηΔιαγραφή