Transfer: An aging spirit, seeks a young body...to live forever

Καλημέρα καλημέρα!  Και πραγματικά τι καλή ημέρα!  Επιτέλους δηλαδή, και για να πω την αμαρτία μου με το ζόρι κρατιέμαι μέσα στο σπίτι και δε παίρνω τους δρόμους να πάω βόλτα.  Αλλά ας είναι, θα κάτσω εδώ για να προτείνω μια ακόμη ταινία που ελπίζω να σας αρέσει και να την δείτε σύντομα.  Σήμερα λοιπόν έχουμε μια ακόμη ταινία από το Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Φανταστικού που πραγματοποιήθηκε πριν από μερικές μέρες στην Αθήνα, ομολογουμένως με μεγάλη επιτυχία και μερικές πολύ ενδιαφέρουσες ταινιακές επιλογές.  Μια από αυτές αποτελεί και το γερμανικό "Transfer" που πατάει σε μια πολύ πρωτότυπη βάση προκειμένου να θέσει ερωτήματα ζωής.  Μη ξεχνάτε από σήμερα ξεκινάει και το Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου, αν και σήμερα δέχεται κοινό μόνο με προσκλήσεις.  Συνεπώς από αύριο ρίξτε του μια ματιά, καθώς και εκεί οι επιλογές είναι πολλές και καλές.  Ξεκινάμε λοιπόν...

Σε ένα οχι και τόσο μακρινό μέλλον, ένας επιστήμονας εφευρίσκει μια μέθοδο με την οποία το πνεύμα, η προσωπικότητα και οι μνήμες ενός ατόμου, έχουν τη δυνατότητα να μεταβιβάζονται σε ένα άλλο, νεότερο και υγιές σώμα, δίνοντας έτσι την ευκαιρία πλέον στους ανθρώπους να ζουν ουσιαστικά αιώνια.  Όπως είναι όμως φυσικό, αυτό το πλεονέκτημα πάνω στη ζωή, θα το έχουν μόνο λίγοι και συγκεκριμένα οι πλούσιοι (no surprise there) οι οποίοι διαθέτουν και το παραδάκι για αυτή την λεπτή και ακριβοθώρητη διαδικασία.  Το πράγμα έχει ακόμα περισσότερο ζουμί παρακάτω, όταν γίνεται εμφανές οτι τα σώματα που επιλέγονται ως 'δοχεία' είναι αυτά νεαρών Αφρικανών, οι οποίοι σε μια προσπάθεια να προσφέρουν μια καλύτερη τύχη στις οικογένειές τους και να τις γλυτώσουν από την πείνα, προσφέρονται εθελοντικά ως βορά στα χέρια των τρελών επιστημόνων και των ματαιόδοξων ραμολιμέντων.  Υπάρχει όμως και μια βασική λεπτομέρεια: κάθε βράδυ οι original 'ένοικοι' του σώματος, έχουν την δυνατότητα να ξυπνούν και να παίρνουν τον έλεγχο του κορμιού τους, για τέσσερις ώρες, την ίδια στιγμή που μέσα στο ίδιο σώμα, το πνεύμα και η προσωπικότητα του 'ενοικιαστή' βρίσκονται σε λήθαργο.  Αυτό το μικρό παραθυράκι όμως μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στον δέκτη, να σπάσει τα δεσμά του επιστημονικού αυτού πειράματος στο οποίο είχε συμφωνήσει, και να διεκδικήσει την πραγματική του ελευθερία.  Με ποιο τίμημα όμως;

Ο Κροάτης σκηνοθέτης Damir Lukacevic (μμμ ενδιαφέρον το γεγονός οτι και στη προηγούμενη ταινία που είχα ανεβάσει στο blog, ο σκηνοθέτης ήταν από την Κροατία) δημιουργεί ένα ηθογραφικό δράμα, επιστημονικής φαντασίας που προκαλεί με την πρωτοτυπία του και την διορατικότητά του.
Χωρίς να μετράει κάποια μεγάλη καριέρα (ούτε και στη χώρα του πια, τη Γερμανία) ο Lukacevic καταφέρνει να δημιουργήσει ένα ενδιαφέρον κομμάτι φαντασίας, με ελάχιστα μέσα και σε σημεία, φουτουριστική σκηνοθεσία, που στην τελική δεν έχει και τίποτα να ζηλέψει από αντίστοιχες μεγάλες, χολιγουντιανές παραγωγές.
Το "Transfer" μετράει και ένα μικρό, αλλά υπαρκτό πέρασμα από τα κινηματογραφικά φεστιβάλ (όπως δηλαδή γίνεται συνήθως με αυτού του είδους τις ταινίες) που καταπιάνονται με το θέμα του φανταστικού, κερδίζοντας διακρίσεις και προκαλώντας ευχάριστη έκπληξη στο κοινό.
Το μόνο αρνητικό που θα μπορούσα να βρω στη συγκεκριμένη ταινία, είναι οι λίγο ξύλινες ερμηνείες του έγχρωμου, πρωταγωνιστικού διδύμου και κυρίως του άντρα, που κάποιες φορές μοιάζει λες και είναι πραγματικά στον κόσμο του.  Αν κρίνει μάλιστα κανείς και τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στην τραγική παρωδία βρικολάκων, "Vampires Suck" (2010), καταλαβαίνει οτι αυτό που είπα παραπάνω, ίσως και να μην απέχει τελικά και τόσο από την πραγματικότητα.  Τώρα το πως πάει κανείς από μια ταινία όπως το "Transfer" στο "Vampire Suck" θα σας γελάσω.  Ή μάλλον οχι.  Ξέρουμε πως.  If you know what i mean.

Το γεγονός παρόλα αυτά της ανεπαρκούς ερμηνείας του BJ. Britt, δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα στις προθέσεις του σκηνοθέτη και την εξαιρετικά δοσμένη ατμόσφαιρα ενός κόσμου που αλλάζει επικίνδυνα, οδεύοντας προς μια αρρωστημένη πραγματικότητα.
Στο "Transfer" μπορεί κανείς να εντοπίσει ψήγματα γνωστών, sci-fi ταινιών όπως το εξαιρετικό "Gattaca" (1997) ή το μπλοκμπαστερικό "The Island" (2005).  Παρόλα αυτά ακόμα και τότε γίνεται κατανοητό οτι ο Lukacevic επιθυμεί να επικεντρωθεί στο ψυχολογικό κομμάτι της ταινίας, και στον τρόπο με τον οποίο τόσο το ηλικιωμένο ζευγάρι των Γερμανών, όσο και αυτό των Αφρικανών, βιώνουν αυτή τη νέα, ιδιαίτερη καθημερινότητά τους.
Αν και η ταινία δε στερείται στιγμών δράσης, αγωνίας και ανατροπών, εντούτοις αν μπορούσαμε να την κατατάξουμε κάπου, μάλλον θα ήταν περισσότερο στη κατηγορία των σκεπτόμενων sci-fi και οχι σε αυτή που προκαλεί τον αμφιβληστροειδή σου με παντός φύσεως gadgets, εντυπωσιακά εφέ και στοιχειώδεις υποθέσεις.
Ο Lukacevic δημιουργεί ένα επιστημονικό θρίλερ στο οποίο οι πρωταγωνιστές έρχονται σε σύγκρουση με τα ίδια τους τα σώματα, επειδή στην ουσία 'αυτά', δεν είναι πλέον δικά τους.  Είναι χαρακτηριστικό πως καθ'όλη τη διάρκεια της ταινίας, η προσωπικότητα του Γερμανού Hermann έρχεται σε διαρκή σύγκρουση με αυτή του νεαρού Apolain, και όλα αυτά μέσα στο σώμα του Apolain!  Ακόμα και όταν είναι εμφανές οτι οι συνειδήσεις είναι διαφορετικές, αλλά το σώμα το ίδιο, οι δυο ξεχωριστές προσωπικότητες δε σταματούν να διεκδικούν έδαφος σε ένα σώμα το οποίο εκ των πραγμάτων πλέον οφείλουν να μοιράζονται.  Και αυτό είναι από μόνο του αρκετά freaky.

Αν και ο σκηνοθέτης θα μπορούσε με μεγάλη επιτυχία να παρουσιάσει το φαινόμενο μιας πολυσχιδούς, σχιζοφρενικής προσωπικότητας (έτσι κι αλλιώς αυτό δε κάνει ένα άρρωστο μυαλό; δεν τα βάζει με τις πολλαπλές προσωπικότητες που κρύβει μέσα του;), παρόλα αυτά επιλέγει με τον ίδιο τρόπο να θέσει ζητήματα ηθικής.  Μέχρι που μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος προκειμένου να πετύχει την αθανασία;  Και αν όντως τα καταφέρει, αυτό θα βασίζεται πάνω σε ηθικούς κανόνες ή σε μια σάπια, ανήθικη βάση;
Σύμφωνα με την ταινία, μάλλον ισχύει το δεύτερο.  Μπορεί το ζευγάρι των ηλικιωμένων να αντιμετωπίζει αρχικά κάποιους ενδοιασμούς σχετικά με το εάν πρέπει να προβεί σε αυτή την διαδικασία 'μεταφοράς', σύντομα όμως ο προβληματισμός τους κάμπτεται, όταν το γηραιό έτερον ήμισυ, η Anna καταρρεύσει και ο γιατρός της δώσει μόνο λίγο καιρό ζωής.  Ο Hermann απελπισμένος και μόνο στην ιδέα οτι θα μείνει χωρίς την πεταλούδα του (όπως την λέει διαρκώς στη ταινία) δε θα το σκεφτεί άλλο και θα δώσει το πράσινο φως προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία.  Ακόμα και τότε όμως, ακόμα και όταν η αρρώστια κατατρώει ένα ανθρώπινο σώμα, έχουμε το δικαίωμα να σκλαβώσουμε ένα άλλο ανθρώπινο ον, μόνο για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να ζούμε;  Να ζούμε μάλιστα με διαφορετικό πρόσωπο και κορμί, διαφορετική φωνή και αίσθηση;  Μάλλον οχι γιατί ο άνθρωπος είναι απρόβλεπτο ον και ποτέ δε ξέρεις πότε και πως θα διεκδικήσει τη ζωή του πίσω.  Όπως εδώ.

Αν θα έπρεπε να επιλέξω το θέμα το οποίο παίζει πιο ξεκάθαρα στη ταινία (εκτός δηλαδή από την ολοένα και πιο λαίμαργη φύση του ανθρώπου) αυτό θα ήταν ο ρατσισμός.  Σήμερα που είναι και η παγκόσμια μέρα κατά του ρατσισμού, η επιλογή μου έπεσε γάντι.  Είναι εμφανές πως το γεγονός οτι τα σώματα που δέχονται την προσωπικότητα και τις εμπειρίες των πλούσιων ηλικιωμένων, είναι έγχρωμα, δεν είναι τυχαίο.
Όλοι γνωρίζουμε οτι η Γερμανία έχει γράψει μια φριχτά μελανή σελίδα στη Ιστορία, χάρη στις επεκτατικές βλέψεις, τον ρατσισμό και την αριομανεία του Χίτλερ.  Έτσι λοιπόν είναι μόνο ταιριαστό που από τη μια πλευρά οι σύγχρονοι Γερμανοί φαίνεται πως εκφράζουν κοινωνικά κατακάθια του παρελθόντος (ακόμα και ασυνείδητα), επιλέγοντας να 'σκλαβώσουν' ένα ζευγάρι μαύρων, ή ένα ζευγάρι εξ Ανατολής.
Προσωπικά βρήκα πολύ έξυπνο τον τρόπο με τον οποίο έθεσε ένα τόσο καίριο και πάντα-δυστυχώς-επίκαιρο θέμα ο σκηνοθέτης, συνδυάζοντάς το ιδανικά και τοποθετώντας το στα πλαίσια μιας ταινίας επιστημονικής φαντασίας.
Εκτός από την υπόθεσή της, το φιλμάκι ενισχύεται ακόμα περισσότερο από τον μικρό, αλλά θαυματουργό ρόλο της ψυχρής ξανθιάς, υπεύθυνης για τα διαδικαστικά της μεταφοράς.  Μια ψυχρή σκύλα χωρίς αισθήματα, τα οποία έτσι κι αλλιώς είναι περιττά σε αυτή τη δουλειά, τόσο ψυχρή, όσο και το αποστειρωμένο, λευκό περιβάλλον μέσα στο οποίο εργάζεται.
Η σκηνοθεσία της ταινίας έχει καταφέρει να περιορίζεται σε ελάχιστους χώρους, αλλά να δημιουργεί μια πληθώρα εικόνων και αισθήσεων, χωρίς παράλληλα να χρησιμοποιεί εντυπωσιακά εφέ.  Και αυτή είναι κιόλας η μαγκιά του σκηνοθέτη.  Το γεγονός οτι καταφέρνει να κρατήσει το ενδιαφέρον σου σε ένα υψηλό επίπεδο, ακόμα και αν η υπόθεση σου έχει στην ουσία αποκαλυφθεί νωρίς.  Ο ψυχολογικός αντίκτυπος είναι τέτοιος και οι αντιδράσεις των τεσσάρων πρωταγωνιστών (δυο Γερμανοί-δυο Αφρικανοί) φτάνουν ένα βήμα πριν από την κατάρρευση.
Αν καταφέρετε να βρείτε το "Transfer" εκεί έξω, δώστε του μια ευκαιρία, καθώς είναι πολύ πιθανό να σας εντυπωσιάσει χάρη στη μίνιμαλ σκηνοθεσία και το εξαιρετικά δυσοίωνο μέλλον που παρουσιάζει.  Try it.

Τι έμαθα από την ταινία: Οτι η μουσική που συνοδεύει τη ταινία είναι απόλυτα ταιριαστή και σε στιγμές ανατριχιαστική οτι ο Hermann θα είδε επιτέλους χαρά στα σκέλια του και οτι η Anna θα είδε....δε μπορώ καν να φανταστώ τι!



No trivia

ΤΟ ΤΑΙΝΙΑΚΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Kara, by Quantic Dream