Ο Brandon (John Dall) και ο Philip (Farley Granger) είναι δυο ματαιόδοξοι νεαροί που στο όνομα του τέλειου εγκλήματος αποφασίζουν να σκοτώσουν έναν πρώην συμμαθητή τους τον οποίο οι ίδιοι αντιμετώπιζαν ως υποδεέστερη προσωπικότητα. Μετά τον στραγγαλισμό του, τον τοποθετούν μέσα σε ένα μπαούλο και καλούν την οικογένειά του και τον παλιό τους καθηγητή Rupert Cadell (James Stewart) σε γεύμα, σε μια προσπάθεια να προκαλέσουν την τύχη τους και να επιβεβαιώσουν τον αριστοτεχνικά εκτελεσμένο φόνο τους. Ποιος θα επικρατήσει, η ενθουσιώδης πονηριά των δυο ανδρών ή η ώριμη οξυδέρκεια του καθηγητή;
Μια από τις καλύτερες του ταινίες, το "Rope" έχει περάσει στην ιστορία κυρίως για την πολύ ενδιαφέρουσα σκηνοθετική ματιά του Hitchcock. Αποτελώντας στην ουσία ένα από τα πρώιμα διαμαντάκια του σκηνοθέτη, καθότι οι μεγάλες του επιτυχίες ήρθαν λίγο μετά από το 1948 όταν και γυρίστηκε η ταινία, έχει καταφέρει να μνημονεύεται ως το πιο αγωνιώδες έργο του και οχι τυχαία. Αν και σε καμία περίπτωση δε θεωρώ οτι το "Rope" είναι το έργο με το περισσότερο σασπένς όσον αφορά τα δημιουργήματα του Hitchcock, καθώς σχεδόν όλες αποτελούν θριλερικά αριστουργήματα, δε μπορώ να μην παραδεχτώ οτι η ταινία με καθήλωσε τόσο με τις εξαιρετικές ερμηνείες της (ο Stewart είναι αλφάδι εδώ), όσο και με την σκηνοθεσία δωματίου που την χαρακτηρίζει.
Βασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό έργο (1929) του Άγγλου συγγραφέα Patrick Hamilton, το "Rope" μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη από τον μάστορα του σασπένς. Δε νομίζω να ήταν υπερβολικό εάν λέγαμε οτι το έργο παρουσιάστηκε αυτούσιο στο κινηματογραφικό πανί, μιας που η σκηνοθεσία του θυμίζει πολύ έντονα θεατρική σκηνή, καθώς στην ουσία η κάμερα περιορίζεται κινητικά σε ένα δωμάτιο και πουθενά αλλού. Εάν εξαιρέσουμε δηλαδή το πρώτο εξωτερικό πλάνο της ταινίας πάνω στο οποίο πέφτουν οι τίτλοι έναρξης και το οποίο λειτουργεί αποκλειστικά και μόνο ως αφορμή για ακόμα μια cameo εμφάνιση του Hitchcock (είναι αυτός που περπατάει στο πεζοδρόμιο στο πλευρό μιας κυρίας), όλη η υπόλοιπη ταινία είναι ολοκληρωτικά γυρισμένη μέσα στον ίδιο χώρο με ένα cut όλο κι όλο (προκειμένου να γίνει το πέρασμα από τον έξω χώρο, στο εσωτερικό του διαμερίσματος), την στιγμή που σε μια μέση ταινία υπάρχουν γύρω στα 5.000 cuts!
Η πρώτη ταινία του σκηνοθετημένη σε Technicolor, με τα χρώματα να παίζουν σημαντικό ρόλο (εάν θες ενδεχομένως να υπεραναλύσεις το πράγμα και να καταλήξεις σε διάφορα, προσωπικά συμπεράσματα, κάτι που αρέσκομαι να κάνω διαρκώς) και μια αίσθηση δηθενίστικης γκλαμουριάς που συγκεντρώνεται γύρω από όλους τους ήρωες, μόνο για να έρθει λίγο αργότερα ο Stewart και να αποδείξει οτι ένα απλό, γκρί, tweed κοστούμι is all it takes to be THE man.
Από τις μέχρι τώρα ταινίες του Hitchcock που έχω παρακολουθήσει, δε νομίζω να έχω προσέξει τόσο έντονα σε οποιαδήποτε άλλη μια υπόγεια άσκηση κριτικής σχετικά με τους έχοντες και μη έχοντες του κόσμου. Βέβαια θα μου πείτε δε θα μπορούσε να κάνει και αλλιώς μιας που η πρώτη του ύλη είναι το θεατρικό, και πάλι όμως χωρίς να γίνεται υπερβολικά εμφανές, αλλά βασισμένος σε διαλογικές εκρήξεις καταφέρνει να περάσει την αριοσοφία που φαίνεται να χαρακτηρίζει τους νεαρούς πρωταγωνιστές. Εμφανής η κοινωνιολογική προσέγγιση μέσα από τα λόγια κυρίως του Brandon από την μια πλευρά, ο οποίος αγορεύει σχετικά με την ανωτερότητα του ίδιου και των ομοίων του και με την δυνητική κυριαρχία του πάνω στη ζωή και τον θάνατο όσων δεν ανήκουν στο ίδιο κοινωνικό στρώμα, αλλά και του professor Cadell από την άλλη πλευρά που αποτελεί τη φωνή της λογικής, κόντρα σε νεανικές ψευδαισθήσεις και αρχηγικές πλάνες.
Το πρωταγωνιστικό δίδυμο έχει αποτελέσει σίγουρα το πρότυπο για άλλα σύγχρονα δολοφονικά 'ζευγάρια' του κινηματογράφου, όπως αυτό του "Funny Games" του Haneke, αλλά και του διδύμου Gosling-Pitt στην ταινία "Murder by Numbers" (2002) με πρωταγωνίστρια την Sandra Bullock. Ο ένας είναι λιγομίλητος, περιορισμένος στα προσωπικά του όρια από την αποτρόπαια πράξη στην οποία είναι συνένοχος, φοβισμένος και ταραγμένος, δίνει την σκυτάλη στον έταιρο ψύχραιμο της υπόθεσης, για την κατάλληλη παραπλανητική performance. Απόλυτα διαφοροποιημένοι χαρακτήρες, σε κάνουν να αναρωτιέσαι αν τελικά θα την πατήσουν από την αμηχανία του ενός ή την υπερβολική αυτοπεποίθηση του άλλου. Πάντως τα φαινόμενα δε θα πρέπει να σας ξεγελούν, καθώς δημιουργούν και ενδιαφέρουσες συμπτώσεις. Θυμηθείτε λίγο τον Michael Pitt που τυγχάνει να πρωταγωνιστεί στην αμερικάνικη εκδοχή του "Funny Games", αλλά και στην ταινία με την Bullock, υποδυόμενος στην πρώτη τον αχόρταγο δολοφόνο που σκοτώνει επειδή βαριέται την ίδια του την ζωή, ενώ στην δεύτερη μένει στα μετόπισθεν ως δουλικός και υπάκουος συνεργάτης του uber cool Gosling. Ποιος ήταν αυτός που είχε στραγγαλίσει εκεί την άτυχη κοπέλα; Yeap, that's right...
Οι τρεις κεντρικές ερμηνείες είναι εξαιρετικές. O Stewart είναι ιδανικός για τον ρόλο του ξύπνιου καθηγητή που έχει φάει τη ζωή και τις εμπειρίες με το κουτάλι. Με εύστοχο χιούμορ και πληθωρική παρουσία, είναι ο άνθρωπος που θα ήθελαν όλοι να έχουν στο πλευρό τους και οχι απέναντί τους. Ο Dall δίνει μια σπιρτόζα πινελιά στην υπόθεση, με το διαβολικό του χαμόγελο και την ακατάπαυστη πολυλογία του, σαν άλλος νεαρός Cadell. Για να το πάω και λίγο παραπέρα δε θεωρώ σε καμία περίπτωση τυχαία την στιλιστική επιλογή των Cadell-Brandon, καθώς ο ένας φοράει γκρι κοστούμι με μπλε γραβάτα και ο άλλος μπλε κοστούμι με γραβάτα που έχει γκρίζες αποχρώσεις. Είναι σαν να βλέπουμε την νεαρή και την ώριμη παρουσία του ίδιου ατόμου, ή αν θέλετε τις δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. Από την άλλη ο Granger (ο οποίος πέθανε φέτος) κρατάει τον ρόλο του ολίγον φοβισμένου, ολίγον μετανιωμένου δολοφόνου ο οποίος φυσάει και ξεφυσάει σε όλη την ταινία, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει όπως όπως την δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται μπλεγμένος.
Φυσικά δε θα μπορούσα να μη κάνω και ένα σχόλιο για την σκηνοθεσία του Hitchcock, καθώς βρήκα πολύ ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη την ιδέα του να γυρίσει την ταινία με μια ανάσα, ως ένα μιαμισάωρο μονοπλάνο. Η κάμερα ζουμάρει, κινείται και παρακολουθεί τους ήρωες, ακριβώς σαν να παρακολουθούμε θεατρική παράσταση. Λειτουργεί ως τον αφηγητή της υπόθεσης, το extra πρόσωπο που βρίσκεται στον χώρο και είναι μάρτυρας όλων των γεγονότων γύρω του. Με τον τρόπο αυτό ο Hitchcock επιλέγει να κάνει τα κοντινά του πλάνα άμεσα, να επικεντρωθεί στα συμβολικά στοιχεία του έργου (π.χ το μπαούλο και το σκοινί που λειτουργεί ως στοιχείο διττής σημασίας αφού χρησιμοποιείται αρχικά στον στραγγαλισμό του άνδρα, ενώ στην συνέχεια με αυτό βλέπουμε δεμένα μια στοίβα βιβλία που προορίζονται για τον πατέρα του!), ακόμα και στην off-screen δράση (υπάρχει μια σκηνή στην οποία βλέπουμε λίγο το μπαούλο στα αριστερά της οθόνης, την οικονόμο στο βάθος να κάνει δουλειές, και το μπράτσο του Brandon στα δεξιά, ενώ παράλληλα εκτυλίσσεται ένας διάλογος τον οποία απλά ακούμε).
Το "Rope" αποτελεί μια άρτια δομημένη δουλειά και πως δε θα μπορούσε άλλωστε, με ένα καλό cast, μια κλασσική crime υπόθεση και την σιγουριά ενός σκηνοθέτη όπως ο Hitchcock. Μια ταινιακή πρόταση για όλους...
Προτιμώ να μη βάλω traileraki καθώς είναι σαν να βλέπεις όλη την ταινία.
- Η ταινία είναι βασισμένη (οχι ολοκληρωτικά) στην αληθινή ιστορία των δολοφόνων Nathan Leopold και Richard Loeb από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο, όπως και οι ταινίες "Swoon" (1992) και "Compulsion" (1959).
- Κατά την διάρκεια των γυρισμάτων οι ηθοποιοί έπρεπε να προσέχουν να μη σκοντάψουν στα καλώδια στο πάτωμα, εξαιτίας του τράβελινγκ της κάμερας και του φωτισμού.
- Η ταινία είναι ολοκληρωτικά σκηνοθετημένη μέσα σε στούντιο. Τα σύννεφα που φαίνονται έξω από το παράθυρο είναι κατασκευασμένα από...γυαλί και στερεωμένα σε συγκεκριμένες θέσεις ή κρεμώμενα από αόρατα σκοινιά.
- Η ταινία είχε απαγορευτεί σε αρκετές πόλεις της Αμερικής, εξαιτίας της ομοφυλοφιλικής φύσης που φαίνεται να χαρακτήριζε τη σχέση των δυο νεαρών.
(Πηγή IMDB)
Nothing special στην tv σήμερα...
Και ένα fan made posteraki που βρήκα και μου άρεσε ; )
Τα λέμε αύριο! Τσιου
Καλησπέρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ ενδιαφέρουσα η επιλογή σας! (by the way, αγαπημένη μου ταινία).
Λίγες σκέψεις που μου γέννησε το κείμενό σας.
-Για το χρώμα θα έλεγα ότι, εκτός απο την δήθεν γκλαμουριά, κινείται σε μουντές αποχρώσεις και με χρώματα χωρίς μεγάλες αποκλίσεις αποδίδοντας οπτικά μια αίσθηση αναπόφευκτης παρακμής. Συνεργώντας έτσι με τη δραματουργική σύγκρουση ανάμεσα στην "άρια" λογική των δύο νεαρών φονιάδων (κυρίως του ενός) και την ανρθωπιστική λογική του Stewart. (για τις υπεραναλύσεις του χρώματος που λέτε, δεν ξέρω, δοκιμάστε μια για να καταλάβω περίπου πώς το εννοείτε!)
- Ειναι η πρώτη ταινία ever (και η μόνη μέχρι το 2002) που γυρίζεται ως ένα μονοπλάνο.
Αυτό δεν είναι καθόλου δευτερεύον. Με αυτό τον τρόπο δεν υπάρχει κανένα χρονικό αλμα στη δράση. Η διαρκεια της ταινίας (80 λεπτά) ταυτίζεται με τη διάρκεια της δράσης! Δηλάδή μέσα σε 80 λεπτά γινεται και εξιχνιάζεται ο φόνος. Πρωτοφανής καινοτομία για τον κινηματογράφο. Και πανέξυπνοι οι τρόποι που βρίσκει ο Αλφρεντάκος για να περάσει από την μια μπομπίνα του φιλμ στην επόμενη χωρίς να κάνει cut.
-Τέλος, για τη σχέση με το θέατρο. Μπορώ να σκεφτώ πολλά στοιχεία που παραπέμπουν σε θεατρική παράσταση:
*ο περιορισμός της δράσης σε έναν μόνο χώρο, όπως επισημάνατε κι εσείς,
*η μεγάλη σημασία που δίνεται στους πυκνούς διαλόγους και τους αρκετά μακροσκελείς μονολόγους.
'Ομως, σε καμια περιπτωση μια κινηματογραφική σκηνοθεσία δεν μπορει να μας κανει να δουμε την ταινία ως θεατρική παράσταση. Στο θεατρο εχουμε μια σταθερη θεση στην πλατεια και κοιταζουμε τη σκηνη με το δικό μας βλέμμα και από την δική μςα σκοπιά. Εδω η καμερα κινείται μέσα στη δράση, ανάμεσα στους πρωταγωνιστές, ζουμαρει σε λεπτομερειες, (όπως το 2ο καρε με το σκοινι στα χέρια του Stewart που δέιχνεται στην αναρτηση), κατευθύνει το βλέμμα για την προσοχή μας εκεί που θέλει και ετσι δημιουργεί και σασπένς. Στο θέατρο.. no way! για τίποτα απ' αυτά.
Κλασίκή crime υπόθεση πάντως!!
Να βλέπετε και να γράφετε για τέτοιες ταινίες!
Καλή συνέχεια.
υγ. Τα συμβολικά στοιχεία στο σκοινί και στο μπαούλο πώς τα εννοείτε; Τι συμβολίζουν;
Ευχαριστώ πολύ για τα ενδιαφέροντα σχόλια σας πάνω στην ταινία και για κάποια πράγματα που τα είδα και εγώ τώρα διαφορετικά. Να απαντήσω και στην ερώτησή σας περί του συμβολικού χαρακτήρα των δυο αντικειμένων. Ως προς το μπαούλο είναι συμβολικός καθαρά από άποψη υποθεσιακή, καθώς ενώ όλοι εμείς οι θεατές γνωρίζουμε τι βρίσκεται μέσα από την αρχή, κανένανας παρεβρισκόμενος δε φαντάζεται τι έχει μέσα (εν μέρει και εδώ βρήκα μια αυξημένη θετρικότητα όσον αφορά την ταινία), ενώ είχα διαβάσει οτι ο Hitchcock επιθυμούσε να βρίσκεται ένα 'κομμάτι' του μπαούλου σε κάθε σκηνή της ταινίας του, μιας που μιλάμε για ένα πλάνο. Από την άλλη η σημασία του σκοινιού είναι διπλή καθώς από την μια χρησιμοποιήθηκε για να πεθάνει ένας άνθρωπος (θάνατος), ενώ από την άλλη συγκρατούν μια χοντρή στοίβα από βιβλία (γνώση-ζωή). Ανάλογη χρήση σκοινιού μπορεί να δει κανείς και στην "Viridiana" του Luis Bunuel, οπού εκεί βέβαια λειτουργεί ως τραγική ειρωνία για την ηρωίδα μιας που με το σκοινί βλέπει τον θείο της να κρεμιέται από ένα δέντρο, ενώ λίγο αργότερα κάποιος αποπειράται να την βιάσει, φορώτας ως ζώνη το ίδιο ακριβώς κομμάτι σχοινιού.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣας ευχαριστώ και πάλι,
να είστε καλά : )
Ευχαριστώ για την απάντηση. Κατάλαβα πώς το εννοείτε το συμβολικό. Απλώς εγώ έχω το πραγμα στο μυαλό μου κάπως αλλίως:
ΑπάντησηΔιαγραφήΑν, ας πούμε, χτυπούσαν και σκότωναν τον συμμαθητή τους με μια πέτρα στο κεφάλι, η πέτρα δεν θα είχε τίποτα συμβολικό. Αν τον χτυπούσαν με έναν σταυρο, τοτε θα είχε. Γιατι ο σταυρός συμβολίζει ΗΔΗ κάτι (τη θρησκεια, το Θεο), το οποίο όμως είναι έξω απο την ταινια. Δηλαδή δεν αποκτα συμβολικό ρόλο μεσα στην ταινια. Οποτε θα μπορουσαμε να μιλησουμε για το συμβολικο του πραγματος, οτι π.χ. η θρησκεια σκοτώνει, η πιστη οδηγει στην τυφλωση, τον φανατισμο, τον φονο κλπ.
Τώρα, το σκοινι με το οποίο πνιγουν το θύμα, δεν συμβολίζει τίποτα ΗΔΗ. Αποκτά μια , ας την πούμε συνηποδηλωτική σημασία (έτσι θα το ελεγαν οι σημειολόγοι) μέσα στην ταινία, γιατι ακριβώς γίνεται το αντικειμενο που συνδέει δυο πραγματα: τον φόνο (και το μπαουλο που δενουν με το σκοινι) και τα βιβλια (που δενουν με το ιδιο σκοινι). Οποτε το σκοινι αποκτα αμφισημη και υποδηλωτικη σημασια μεσα στην ταινια και ως τέτοια εντέινει και την αγωνία μας , επειδη ακριβώς εμείς ξερουμε τι εχει γινει με αυτο το σκοινι, αλλα ο Stewart ψαχνει να το βρει. Αλλα δεν κουβαλα τιποτα συμβολικο ήδη.
Τα βιβιλα απο την αλλη, ναι , συμβολιζουν τη σκεψη, τη γνωση, κλπ. Αλλα την συμβολίζουν ηδη, χωρις να χρειαζεται να τους δωθει μια τετοια σημασια μεσα στην ταινια.
Οποτε, εν κατακλείδι, τα βιβλια έχουν συμβολικη σημασια, ουτως ή αλλως, αλλα το σκοινι όχι. το μπαουλο ίσως ναι (αν πουμε οτι συμβολιζει ενα κρυμμενο μυστικο).
Έτσι είναι. Δεν αποτελούν σύμβολα από μόνα τους, αλλά αποκτούν την συμβολική τους σημασία στο πλαίσιο της ταινίας. Ο καθένας βέβαια όπως θέλει μπορεί να ερμηεύει τα σημάδια των ταινιών, απλώς είπα να το πάω ένα βήμα παραπέρα λόγω και κάποιον 2ετών σεμιναρίων που έχω παρακολουθήσει και με έκαναν σταδιακά να σκέφτομαι με έναν διαφορετικό τρόπο. Αν και εδω τα συμβολικά στοιχεία δεν προϊκονομούν κάτι (για εμάς τους θεατές, μιας που τον θάνατο τον βλέπουμε από την αρχή) εντούτοις σε άλλες ταινίες το κάνουν όπως για παράδειγμα ο νοητός σταυρός πάνω στο χιόνι στην ταινία των Κοεν, "Fargo" οπού δεν υποδηλώνει τίποτα σχετικά με την θρησκεία μεν, αλλά πολλά σχετικά με το μέλλον του πρωταγωνιστή δε.
ΑπάντησηΔιαγραφή