Τετάρτη 30 Ιανουαρίου 2013

Silver Linings Playbook: Always look on the crazy side of life

NEW ARRIVAL (από αύριο, 31/01, στους κινηματογράφους)

Γεια σας, γεια σας!  Μετά από απουσία δυο ημερών, κατά τις οποίες δεν ανέβασα ταινιούλα μιας που βρισκόμουν εκτός Αθηνών, είπα να επιστρέψω και πάλι, γιατί έχουμε αφήσει στην μέση μπόλικες ακόμα ταινίες που αξίζουν την προσοχή μας, ιδιαίτερα λίγο πριν τα πολυαναμενόμενα blogoscars.  Έτσι λοιπόν, και για να είμαστε και μέσα στο κλίμα, σήμερα, θα ασχοληθούμε με μια πολύ feel good ταινία (ακόμα κι αν δεν την φαίνεται), η οποία θα κυκλοφορήσει από αύριο στις ελληνικές αίθουσες και που καλά θα κάνετε να σπεύσετε να την δείτε.  Πιστέψτε με, το "Silver Linings Playbook", είναι ένα από τα καλύτερα films της φετινής χρονιάς, με μερικές μάλιστα, από τις καλύτερες ερμηνείες.  Χωρίς πολλά πολλά λοιπόν, ξεκινάμε.


Ο Pat Solitano (Bradley Cooper), έχει μόλις βγει από το ψυχιατρικό ίδρυμα στο οποίο ήταν εγκλεισμένος τους τελευταίους μήνες, έπειτα από την ατυχή στιγμή κατά την οποία βρήκε την γυναίκα του να χαριεντίζεται με έναν συνάδελφό της από την δουλειά, μέσα στο ντους.  Σε κατάσταση υστερίας ο Pat, έριξε στον εραστή ένα μπερντάκι ξύλο που θα το θυμάται σίγουρα όλη του τη ζωή και μετά από αυτό το ψυχολογικό breakdown, μπήκε στο ίδρυμα για να ηρεμήσει.  Στο μεταξύ η γυναίκα του τον παράτησε (και εσύ μωρή γκαμήλα, δε φτάνει που τον απάτησες, τον παράτησες κιόλας; ουστ!), και ολόκληρος ο κοινωνικός περίγυρος άρχισε να αντιμετωπίζει τον Pat, ως πρώτης τάξεως τρελό.  Παρόλα αυτά ο ίδιος, ανανεωμένος και λιγότερο ευέξαπτος, θα αποφασίσει να κάνει μια νέα αρχή, μετακομίζοντας και πάλι στο πατρικό του, εκεί όπου οι γονείς του, θα τον βοηθήσουν να μπει και πάλι στον ίσιο δρόμο.  Τόσο ο πατέρας του Pat (Robert De Niro), ο οποίος του έχει μεταδώσει κάτι από τον ψυχωτικό του κόσμο, όσο και η γλυκύτατη μητέρα του Dolores (Jacki Weaver), είναι πρόθυμοι να κάνουν οτι περνάει από το χέρι τους, προκειμένου ο γιος τους να μπορέσει επιτέλους να σταθεί μια και καλή στα πόδια του.  Φυσικά και επειδή η μοίρα πάντα κρύβει το καλύτερο για το τέλος, η εμφάνιση στην ζωή του Pat, μιας γοητευτικής και μυστηριώδους γυναίκας, της Tiffany (Jennifer Lawrence), θα φέρει στην καθημερινότητά του την απαραίτητη δόση καρυκεύματος, ακόμα και αν εκείνος φαίνεται να μην έχει πάρει χαμπάρι τίποτα.  Βέβαια η Tiffany, έρχεται πακέτο με τα δικά της...θεματάκια, οπότε κάπου εκεί τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο και ο Pat πρέπει να πάρει τελικά μερικές σοβαρές, ενήλικες αποφάσεις...


Ο σκηνοθέτης του "Three Kings" και του πιο πρόσφατου "The Fighter" (το οποίο βραβεύθηκε με δυο Oscar, αυτά για τον Β' Ανδρικό και Β' Γυναικείο, τα οποία κέρδισαν δυο χρόνια πριν οι Christian Bale και Melissa Leo), David O. Russell, επιστρέφει και πάλι, μεταφέροντας αυτή τη φορά την ομώνυμη, best-seller νουβέλα του συγγραφέα Matthew Quick και θέτοντας στο κινηματογραφικό του μικροσκόπιο τα συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα και τις κωμικοτραγικές, οικογενειακές καταστάσεις των ηρώων του.
Παρά το γεγονός οτι το "Silver Linings Playbook" αποτελεί επί της ουσίας ένα δράμα με μια ξεκάθαρα κωμική εσάνς, ακόμα και έτσι, ο Russell υφαίνει έναν καθημερινό κόσμο προβλημάτων, αληθινών χαρακτήρων και αναπόφευκτης φέτας γλυκόπικρης ζωής, χωρίς να καθιστά το εξαιρετικό υλικό που έχει στα χέρια του, ούτε μελό, ούτε όμως και κακέκτυπο μιας απλής πραγματικότητας.  Αντιθέτως, αυτό που γίνεται ξεκάθαρο από την αρχή είναι πως πρώτο του μέλημα αποτελούν οι ήρωες και η σκιαγράφηση των χαρακτήρων, οι οποίοι παραπέμπουν εύκολα στο φίλο, τον γείτονα ή τον τύπο της διπλανής πόρτας, κερδίζοντας έτσι πόντους στην συνείδηση του θεατή, ο οποίος ταυτίζεται μαζί τους και συμπάσχει στο υποτυπώδες "δράμα".  Προσοχή όμως, όταν λέμε δράμα, εννοούμε την ύπαρξη μιας στοιχειώδους πλοκής, πάνω στην οποία θα μπορέσει να εξελιχθεί η υπόθεση και μαζί με αυτή και οι συμμετέχοντες ήρωες.  Δεν αναφερόμαστε στο δράμα με την έννοια του δακρύβρεχτου (αν και πολλοί δημιουργοί τείνουν να απαιτούν εκβιαστικά το δάκρυ από το κοινό, πασάροντάς τους καταστάσεις που καταντούν τραγικά μελοδραματικές), αλλά καθαρά με αυτή της ύπαρξης μιας ιστορίας.  Και εδώ ο Russell πετυχαίνει διάνα.


Το μακρινό 1981, η ταινία του Warren Beatty (ο οποίος είχε αναλάβει χρέη σκηνοθέτη, σεναριογράφου και ηθοποιού), "Reds", κατάφερε το ακατόρθωτο: να βρεθούν και οι τέσσερις πρωταγωνιστές της υποψήφιοι, για τα Oscar Α' και B' ρόλου.
Μετά από 32 ολόκληρα χρόνια ο Russell έσπασε αυτό το ρεκόρ στις φετινές υποψηφιότητες των χρυσών αγαλματιδίων, με τους πρωταγωνιστές του να διεκδικούν και τα τέσσερα βραβεία ερμηνείας (οι De Niro και Wheaver για Β', και οι Cooper και Lawrence για Α').  Εκτός αυτού, το "Silver Linings Playbook", είναι και η πρώτη ταινία μετά το "Million Dollar Baby", η οποία τσίμπησε υποψηφιότητες σε όλες τις καλές κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων αυτών για Καλύτερη Ταινία της χρονιάς, Καλύτερη Σκηνοθεσία και Καλύτερου Σεναρίου.  Και κάπου εκεί εσείς θα με ρωτήσετε αν αξίζει η ταινία όλο αυτό το σούσουρο.  Και εγώ θα σας πω οτι ναι, αξίζει, αρκεί να ξέρετε τι θα πάτε να δείτε.
Καταρχάς η σκηνοθεσία του Russell θα μπορούσε κανείς να πει οτι δεν χαρακτηρίζεται από κάποια συγκεκριμένη τεχνική, ούτε οτι εμπεριέχει εντυπωσιακά κόλπα, περίεργες γωνίες λήψεως, φίλτρα, και γενικώς τίποτα από όλα αυτά που μας κάνουν να απολαμβάνουμε σε καθαρά κινηματογραφική διάσταση, άλλες ταινίες.  Παρόλα αυτά δεν μπορεί να αμφισβητήσει και κανείς το γεγονός, οτι η σκηνοθετική του ματιά είναι τόσο φρέσκια, ανάλαφρη και αναζωογονητική, ώστε είναι αδύνατον να μη σε παρασύρει με τις γρήγορες εναλλαγές της και την προσήλωση στους ήρωες.  Εξάλλου από μόνο του το original υλικό, σε κάνει να αποζητάς σε πρώτη φάση το στήσιμο των χαρακτήρων και τους ουσιώδεις διαλόγους που δίνουν και παίρνουν, και σε δεύτερη βάση την σκηνοθεσία, η οποία λειτουργεί υποστηρικτικά μεν, κάνει σπουδαία δουλειά δε.


Συνεχίζοντας την αναφορά στους λόγους για τους οποίους αξίζει να δει κανείς αυτή την ταινία, σίγουρα θα βάλουμε σε αυτούς το καλοδουλεμένο σενάριο, πάνω στο οποίο όπως φαίνεται ο O. Russell, έχει ρίξει το μεγαλύτερο βάρος (μιας που εκτός από την σκηνοθεσία, ανέλαβε και την προσαρμογή του σεναρίου).
Η υπόθεση, όσο απλοϊκή και καθημερινή κι αν φαίνεται, είναι μάλλον η ιδανική λύση στην ανάδειξη των υπέροχων ερμηνειών (θα έρθουμε και σε αυτό), αφού δεν χρειάζεται ούτε περιττά φτιασίδια, ούτε υπερβολές, προκειμένου να καταστεί αρεστή.   Ίσα-ίσα που ακριβώς αυτή η απλότητά της, και το μιουτάρισμα ενός εν δυνάμει σοβαρού, ψυχικού προβλήματος, όπως αυτό από το οποίο διακατέχεται ο ήρωας, να είναι αυτό που δίνει στο σενάριο τις απαραίτητες μόνο δόσεις οικογενειακού δράματος, απομακρύνοντας τον σκόπελο μιας ενδεχόμενης υπερ-μελούρας.  Θα έλεγε κανείς μάλιστα πως η προσωπική ιστορία του σκηνοθέτη, ο γιος του οποίου πάσχει από διπολική διαταραχή, ίσως και να λειτούργησε αντιθετικά, θέτοντας εν προκειμένω τον χαρακτήρα του Cooper, σε μια πιο αποστασιοποιημένη κατάσταση, στην οποία αφενός υπάρχει μια κάποια προβληματική, αφετέρου δεν την αφήνει να καταπιεί ολόκληρο τον "κόσμο" του ήρωά του.  Σε έναν βαθμό, λειτουργεί μάλιστα εξαγνιστικά, προκειμένου ο Pat να έρθει αντιμέτωπος με το εγώ του, να το αποδεχθεί και να προχωρήσει.
Σε παρόμοιους ρυθμούς κινούνται και οι σπιρτόζικοι διάλογοι, οι οποίοι καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος της ταινίας, γεμίζοντας διαρκώς τα πλάνα σαν εναλλακτική σκηνοθεσία και δίνοντας στην ταινία ένα εντελώς ανεξάρτητο feeling που της πάει πολύ.  Ειδικά οι διαρκείς συζητήσεις ανάμεσα στους Cooper-Lawrence, είναι από τους καλύτερους που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, για έναν απλό λόγο: είναι φυσικοί, ειλικρινείς και εντελώς αβίαστοι, γεγονός στο οποίο σίγουρα βοηθάει και η ιδανική χημεία που επικρατεί ανάμεσα στους δυο γοητευτικούς ηθοποιούς.


Τέλος, αξίζει να κάνουμε και μια αναφορά στις ερμηνείες, οι οποίες αποτελούν το δυνατό χαρτί της ταινίας.
Από τη μια πλευρά έχεις τον De Niro, ο οποίος αποφασίζει επιτέλους να αφήσει τις σάχλες κατά μέρος, και να υποδυθεί τον παραδοσιακό πατέρα, με πίστη και συναίσθημα, απέναντι στον γιο που χρειάζεται όπως όπως την βοήθεια του.  Πωρωμένος με τους Eagles και έχοντας κληροδοτήσει κατά τρόπο ατυχή, τον εμφανή ψυχαναγκασμό του στον Pat, είναι ενδιαφέρον να παρακολουθείς το πως οι δυο αυτοί άνδρες, εμπλέκονται σε μια κατάσταση κοινής αποτίναξης του προβλήματός τους, βαδίζοντας σε παρόμοια μονοπάτια, ακόμη και αν ο κινηματογραφικός χρόνος του Cooper με τον De Niro, είναι σαφέστατα λιγότερος από αυτόν με την Lawrence.  Έπειτα έχεις και την Αυστραλέζα Jacki Weaver, η οποία μετά το πολύ καλό "Animal Kingdom", επιστρατεύεται εδώ και πάλι, στον ρόλο της μητέρας, μιας καλόκαρδης και πρόσχαρης γυναίκας που ετοιμάζει μεζεδάκια, και υπομένει στωικά τις συναισθηματικές εξάρσεις του γιου της.  Βέβαια αν κάποιοι κλέβουν την παράσταση, αυτοί είναι οι δυο νεαροί πρωταγωνιστές.  Η Lawrence αποδεικνύει για ακόμη μια φορά γιατί θεωρείται το next best thing του Hollywood, βαδίζοντας ολοταχώς για το Oscar.  Τρελή, σεξομανής και κυκλοθυμική, αποτελεί την ιδανική ενσάρκωση του θηλυκού, στο πλευρό του Cooper, ο οποίος δίνει με την σειρά του μια θαυμάσια ερμηνεία και επιτέλους μας παρουσιάζει τον ηθοποιό μέσα του, που δεν είναι μόνο ωραία χαμόγελα και κοιλιακούς, αλλά έχει πράγματι "ψωμί" να δώσει.  Με το αινιγματικό του βλέμμα, τις σπασμωδικές του κινήσεις και την θλίψη στο κυνήγι της συζύγου του, κρατάει όμορφα τις ισορροπίες ανάμεσα στο σοβαρό και στο κωμικίζον στοιχείο, δίνοντας την καλύτερή του ερμηνεία μέχει τώρα.
Το "Silver Linings Playbook" είναι ένα από τα πιο απρόσμενα, feel good ταινιάκια.  Ανάλαφρο, με σωστές πινελιές συναισθηματισμού, δυνατές ερμηνείες και ένω soundtrack που περιλαμβάνει από Stevie Wonder και Led Zeppelin, μέχρι Bob Dylan, Johnny Cash και μουσική από το Danny Elfman(!), είναι σίγουρα μια από τις καλύτερες ταινίες τις χρονιάς.

Τι έμαθα από την ταινία: Οτι η σκουπιδοσακούλα στο τρέξιμο βοηθάει, οτι τα δημητριακά στο ραντεβού "λένε" και οτι η Julia Stiles κακο-μεγάλωσε.  Ναι, κάπου παίζει και η Julia.


No trivia

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου