Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2013

Gravity: Loneliness in space

NEW ARRIVAL

Alloha μας!  Ακόμα μια πρόταση γι' αυτή την εβδομάδα (την περασμένη φορά είχα γράψει για το "Miss Violence" το οποίο επίσης κυκλοφόρησε στις αίθουσες αυτή την εβδομάδα), είναι σίγουρα το εντυπωσιακότατο "Gravity" του Alfonso Cuaron, το οποίο θα μας απασχολήσει σήμερα.  Παρά το γεγονός πως θα υπάρξουν κάποιες ενδιαφέρουσες κινηματογραφικές προτάσεις για την next week, υποθέτω πως το επόμενο Σάββατο (αν τα καταφέρω ίσως γράψω πιο νωρίς), θα ασχοληθούμε και με το "All is Lost", το οποίο επίσης βγήκε στην γύρα αυτή την Πέμπτη και αποτελεί με την σειρά του, μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς.  So, let's begin.


Η Dr. Ryan Stone (Sandra Bullock) και ο αστροναύτης Matt Kowalski (George Clooney), έχουν αναλάβει μια αποστολή ρουτίνας, με στόχο κάποιες μικρο-επιδιορθώσεις στο τηλεσκόπιο Hubble.  Όλα είναι ήσυχα και η δουλειά οδεύει σταδιακά προς το τέλος, όταν το κέντρο ελέγχου της αποστολής στο Χιούστον εφιστά την προσοχή της ομάδας, σε κάτι εκατομμύρια θραύσματα τα οποία κινούνται με ταχύτητα προς το μέρος τους, αποτέλεσμα του χτυπήματος ενός ανενεργού δορυφόρου, από έναν ρώσικο πύραυλο.  Η καθυστέρηση των πρωταγωνιστών να απομακρυνθούν από το σημείο της επερχόμενης σύγκρουσης, αποδεικνύεται τελικά μοιραία.  Το αποτέλεσμα θα αφήσει δυο ανθρώπους μετέωρους στο αχανές διάστημα, σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να επιστρέψουν και πάλι στην Γη.  Οχι όμως χωρίς τίμημα...


Επτά χρόνια μετά το "Children of Men" ο Alfonso Cuaron επιστρέφει με ένα μοναδικό συμπαντικό δημιούργημα, άξιο να σταθεί δίπλα ακόμη και σε εικονικές στιγμές του sci-fi (και οχι μόνο κινηματογράφου), όπως το κιουμπρικικό "2001: A Space Odyssey".
Το "Gravity" είναι μια ταινία η οποία θέτει τον σκηνοθετικό πήχη πολύ υψηλότερα απ'οτι έχουμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια, όσον αφορά το συγκεκριμένο ταινιακό είδος τουλάχιστον, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει πως άλλες, αναλόγου ύφους ταινίες, όπως για παράδειγμα το ανεξάρτητο, αλλά εξαιρετικά καλοφτιαγμένο "Moon" του Duncan Jones, δεν αξίζουν την προσοχή μας.  Απλώς στην προκειμένη περίπτωση το νέο πόνημα του Cuaron καταφέρνει να συνταράξει συθέμελα την οπτική του θεατή, προσφέροντας άρτο και θέαμα, με τις πρέπουσες πάντα φιλοσοφικές ανησυχίες περί της ανθρώπινης πορείας, της μοναξιάς και της πίστης στις "υπερφυσικές" μας δυνάμεις για επιβίωση.
Η ταινία πετυχαίνει παράλληλα τον ιδανικό συνδυασμό blockbuster αισθητικής (έχει ήδη σκοράρει στο παγκόσμιο box-office κάτι περισσότερο από $400 εκατομμύρια), και "σοβαρού" sci-fi που έχει ως στόχο τόσο να προβληματίσει, όσο και να ενθουσιάσει. χωρίς βέβαια να αποφεύγει και τις κλισεδιάρικες πινελιές οι οποίες κάνουν την όποια μετάβαση από την μια πράξη στην άλλη, πιο βατή.


Το καταπνικτικό βάρος του σιωπηλού διαστήματος λειτουργεί ως ιδανική παλέτα σκιαγράφησης των φόβων και των πιο μύχιων σκέψεων κάθε ανθρώπινου όντος, θέτοντας στο προσκήνιο για ακόμη μια φορά το πολυπαιγμένο σενάριο του "human vs. nature", το οποίο χαρακτηρίζει εξίσου αποτελεσματικά-αν και εκ των πραγμάτων πολύ πιο γήινα-το "All is Lost", εκεί όπου ο ήρωας του Robert Redford (σε μια εκπληκτική ερμηνεία) δίνει ένα χορταστικό 'one-man show', ενάντια στις ατυχίες και το μένος του αγριεμένου ωκεανού.
Το "Gravity" έχει εντυπωσιάσει τους πάντες, υποθέτουμε και εξαιτίας του άρτιου 3D του, το οποίο μάλλον δύσκολα θα απολαύσουμε εμείς εδώ στην Ελλάδα, μιας που οι περισσότερες αίθουσες δεν φαίνεται να κατέχουν την κατάλληλη τεχνολογία.  Ακόμα όμως και με αυτή την υποτυπώδη, τρισδιάστατη απεικόνιση, η ταινία καθιστά ξεκάθαρο το γεγονός πως αποτελεί ένα από τα καλύτερα και σίγουρα δυσκολότερα παραγωγικά αποτελέσματα που υπάρχουν πλέον εκεί έξω.
Η δουλειά του Cuaron είναι εξαιρετική, χαρίζοντας στα πλάνα του αληθοφάνεια (οι σκηνές στο εξωτερικό του διαστήματος δεν έχουν ήχο), δυναμισμό, άπλετη ενέργεια και ανείπωτη ομορφιά.  Υπάρχει συγκεκριμένα μια σκηνή στην οποία η Bullock θυμίζει έμβρυο μέσα σε μήτρα, με τον ιμάντα που συνδέεται η στολή της να θυμίζει κάποιον κοσμογονικό ομφάλιο λώρο, παραπέμποντας χαλαρά στο μωρό από το Space Odyssey.


Ενδεχομένως να προτιμούσα τα κλισέ στοιχεία να είναι λιγότερα, καθώς απέσπασαν κάπου την προσοχή μου από το αγωνιώδες κομμάτι του story, παρόλα αυτά στο σύνολό του το "Gravity" παραμένει ένα θεαματικό δημιούργημα, με εξαιρετικές ερμηνείες, υπέροχη κινηματογράφηση και ένα καθόλα ταιριαστό OST που εντείνει ακόμα περισσότερο την αίσθηση της απόλυτης λήθης και του ολοκληρωτικού κενού που χαρακτηρίζει τον κόσμο του διαστήματος.
Για να πούμε βέβαια και δυο λόγια για τις ερμηνείες, ο George Clooney βρίσκεται στην πιο ανώδυνη, ερμηνευτικά, πλευρά, με την Bullock να δίνει αυτή την φορά τον καλύτερό της εαυτό, στην μέχρι τώρα καριέρα της.  Έντονα συναισθήματα, οπτική κυριαρχία και ένα αγχώδες φόντο, είναι αρκετά για την Bullock να λάμψει.  Και το καταφέρνει περίφημα.
Αν δεν την έχετε τσεκάρει ακόμη, κάντε το.  Είναι σίγουρο πως όταν βγείτε από την αίθουσα, θα είστε απλά έκθαμβοι.

Τι έμαθα από την ταινία: Οτι το αγορέ μαλλί δεν πάει στην Sandra, οτι ο George την βότκα δεν την αλλάζει και οτι η τελευταία ακριβώς σκηνή κρύβει μέσα της μια ολόκληρη ιστορία εξέλιξης.



TRIVIA
  • Η φωνή του υπεύθυνου του Hiouston είναι του Ed Harris, ο οποίος κρατάει ο δικό του μερίδιο σε "διαστημικές" ταινίες όπως οι "Apollo 13" και "Τhe Right Stuff".
  • O Robert Downey Jr. θα πρωταγωνιστούσε στην ταινία, αλλά τελικά αποχώρησε λόγω προγράμματος.
  • Σε μια σκηνή ο Cuaron αναμετρήθηκε με την Bullock για το ποιος μπορεί να αντέξει περισσότερο.  Ας πούμε πως ο Cuaron δεν κατάφερε να την ξεπεράσει. (η σκηνή βρίσκεται στο τέλος).
(ΠΗΓΗ IMDB)







Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2013

Miss Violence: No secrets in this house

NEW ARRIVAL  (από τις 7 Νοεμβρίου στις αίθουσες)

Καλημέρες καλημέρες!  Χθες δεν προλάβαμε να ανεβάσουμε κάποια ταινιούλα, αλλά δεν θα αφήναμε και το σαββατοκύριακο να πάει χαμένο, μιας που αν μη τι άλλο μπορούμε να προτείνουμε καινούρια ταινιούλα που θα βγει στις αίθουσες την επόμενη εβδομάδα.  Πιο συγκεκριμένα θα ασχοληθούμε με την νέα ταινία του Αλέξανδρου Αβρανά, "Miss Violence", η οποία προκάλεσε αίσθηση στο φεστιβάλ της Βενετίας, από το οποίο απέσπασε μάλιστα τον Αργυρό Λέοντα, αλλά και το βραβείο Ά Ανδρικού για την ερμηνεία του Θέμη Πάνου, στον ρόλο του πατέρα.  Σας το λέω από τώρα πάντως πως η ταινία δεν είναι για ευαίσθητα στομάχια και σίγουρα οχι για όλους.  Τι εννοώ με αυτό;  Θα καταλάβετε...


Στα ενδέκατα γενέθλια της η μικρή Αγγελική πέφτει από το μπαλκόνι του σπιτιού, βρίσκοντας τραγικό θάνατο, με ένα αινιγματικό όμως χαμόγελο να ζωγραφίσει το πρόσωπό της.  Η οικογένεια ταραγμένη από το σοκ της αυτοκτονίας, θα προσπαθήσει να συνεχίσει στην δύσκολη καθημερινότητά της, μια καθημερινότητα που σκιαγραφεί με μελανά χρώματα την ζοφερή οικονομική κατάσταση-και οχι μόνο-της σύγχρονης Ελλάδας.
Καθώς το σεναριακό κουβάρι αρχίζει να ξετυλίγεται, τα μυστικά που βρίσκονται καλά θαμμένα κάτω από το vintage χαλί του σπιτιού, θα αρχίσουν να αναδεύονται, απαιτώντας να βγουν στην επιφάνεια και να καταπνίξουν μέχρι και την τελευταία ρανίδα λογικής.  Αν δηλαδή αυτή υπήρξε και ποτέ...


Η "Miss Violence" αποτελεί την δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Αλέξανδρου Αβρανά και όπως όλα δείχνουν αποτελεί και την πιο πολυσυζητημένη, οχι μόνο εξαιτίας της σημαντικής της διάκρισης και βράβευσης στο μεγάλο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Βενετίας, αλλά και εξαιτίας της σκληρής θεματικής την οποία πραγματεύεται.
Καταρχάς να τονίσουμε πως και αυτό το δημιούργημα τοποθετείται σίγουρα μέσα στην ομάδα των ελληνικών ταινιών του λεγόμενου πια "weird greek cinema" μιας που οι δημιουργοί στην αναζήτηση της στυλιζαρισμένης αισθητικής και των ακραίων κοινωνικοπολιτικών πειραματισμών, μοιάζουν να ακολουθούν πλέον μια κοινή τακτική, μια παντιέρα η οποία απογειώθηκε μέσα από τον "Κυνόδοντα" του Γιώργου Λάνθιμου.
Το γεγονός πως οι περισσότεροι πια-σίγουρα οχι όλοι-Έλληνες δημιουργοί έχουν στραφεί σε μια εναλλακτική, σκηνοθετικά, απεικόνιση της σκληρότητας με την οποία βάλλεται η "αγία ελληνική οικογένεια" από παντού, αποτελεί μεν μια κάποια πρωτοτυπία, σίγουρα όμως όταν αυτό επαναλαμβάνεται διαρκώς, παύει σταδιακά να χαρακτηρίζεται από την πρότερη δυναμική του με αυτό να ωθεί εκ των πραγμάτων τον κάθε δημιουργό στην αναζήτηση της νέας έκπληξης, της νέας πρόκλησης και της ενσωμάτωσης της βίας σε κάθε της μορφή, σε μια προσπάθεια να ακουστεί δυνατά και καθαρά η αποδόμηση του τριπτύχου "πατρίδα, θρησκεία, οικογένεια".


Μια από τις έξυπνες και σκηνοθετικά λειτουργικές επιλογές στην παρουσίαση της ταινίας, είναι η σταδιακή εξέλιξη των μικρών ανατροπών με τις οποίες γεμίζει ο Αβρανάς τις σκηνές του, καθιστώντας άκρως ενδιαφέρουσα την καταληκτική τους πορεία.  Ταυτόχρονα το κατακερματισμένο, απότομο μοντάζ δίνει ένα κοφτό, σχεδόν επιτακτικής ανάγκης ύφος, το οποίο πυροδοτεί επί της ουσίας ολόκληρη την επερχόμενη μετάβαση εξουσίας, η οποία πέφτει βαριά σαν ταφόπλακα πάνω στους ήρωες, παρά την αρχική εκτίμηση πως η λύτρωση είχε επιτέλους χτυπήσει την πόρτα.
Η σκηνοθεσία του Αβρανά ακολουθεί κλασικά μοτίβα χρωματικού φίλτρου και παλιακής αισθητικής, επιβεβαιώνοντας την τάση των δημιουργών μας τα τελευταία χρόνια στην αποτύπωση μιας εν δυνάμει σουρεαλιστικής εικόνας, μιας παλαιωμένης ματιάς πάνω στην ανθρώπινη φύση και την αγριότητα που κρύβουμε μέσα μας.
Θα ήταν υποκριτικό να μην πούμε πως κάποιες ομοιότητες του "Miss Violence" με τον "Κυνόδοντα" σε "χτυπούν" απευθείας στις αισθήσεις με την έναρξη της ταινίας, μιας που εκτός από την δημιουργική προσέγγιση (η οποία τείνει πλέον να είναι ακριβώς η ίδια, με ελάχιστες μόνο αλλαγές), και η ιστορία επικεντρώνεται στην παρουσίαση μιας εις βάθους προβληματικής οικογένειας, τα μυστικά της οποίας αποκαλύπτονται προοδευτικά, με τον θεατή βέβαια να είναι έτσι κι αλλιώς υποψιασμένος από την αρχή πως κάτι δεν πάει καθόλου καλά.  Και αυτό το κάτι είναι για ακόμη μια φορά "ο πατέρας αφέντης".


Η πατριαρχική εξουσία και το αρσενικό καταδυνάστευμα αποτελούν πάγιες σεναριακές τακτικές μεγάλων σκηνοθετών, όπως των αδελφών Taviani στο "Padre padrone", αλλά και του εποχής "Δόγματος 95", "Festen" του Thomas Vintenberg το οποίο μοιράζεται εξίσου πολλά κοινά στοιχεία με το "Miss Violence" περιλαμβάνοντας τα απολύτως απαραίτητα: μια γιορτή, έναν θηλυκό θάνατο, μια σκληρή αποκάλυψη, έναν πατέρα που δεν ήταν ποτέ πατέρας και το τρύπιο μετά.
Αν κάποιος προσέξει από την αρχή το καδράρισμα του πατέρα σε σχέση με την υπόλοιπη οικογένεια, αντιλαμβάνεται γρήγορα τον ρόλο που επιτελεί στην προκειμένη περίπτωση η σκηνοθεσία, καθιστώντας μας διαρκώς μάρτυρες ενός κατακερματισμένου κορμιού, το οποίο φιλμάρεται με το πρόσωπο εκτός κάδρου. Ενδεχομένως και να μιλάμε για μια ξεκάθαρη νύξη της οικουμενικότητας αυτού του πατέρα- ψευδοπροστάτη, που πρώτος προδίδει οτι σημαντικότερο έχει κανείς στην ζωή του.
Το γεγονός πως από την ταινία του Αβρανά απουσιάζει και το πιο μικρό στοιχείο αισιοδοξίας και προστατευτισμού εξάλλου (ή το οποίο όταν υπάρχει εμφανίζεται σε περιορισμένες δόσεις και πάντα στα όρια του αποστειρωμένου), είναι απλώς μια ακόμη ένδειξη του ζοφερού, άρρωστου κλίματος μέσα στο οποίο ο όρκος σιωπής περιδιαβαίνει ανάμεσα στις πόρτες που ο "αφέντης" επιβάλει να παραμένουν ανοιχτές.  "Δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε σε αυτό το σπίτι", λέει. Όχι, εκτός από ματωμένες ψυχές και φόβο, τίποτα άλλο...
Οι ερμηνείες εξίσου χαρακτηριστικές, κινούνται στα όρια του επιτιδευμένου και του ξώφαλτσα ρεαλιστικού με τον Θέμη Πάνου να κερδίζει το στοίχημα (και το βραβείο) του λύκου μεταμφιεσμένου σε αμνό του Θεού και την Ελένη Ρουσσινού να κυριαρχεί σε μια σχεδόν σχιζοφρενική ερμηνεία.
Το "Miss Violence" δεν είναι μια ταινία που δεν έχεις ξαναδεί.  Διαθέτει όμως ατμόσφαιρα, πολύ καλή σκηνοθεσία (αν και πρέπει να είστε έτοιμοι για τις άκρως disturbing στιγμές που την συνοδεύουν), βουβές ερμηνείες και έναν τίτλο, η αποκρυπτογράφηση του οποίου έρχεται ξαφνικά και αδυσώπητα, στην καλύτερη ίσως, στιγμή της ταινίας.  Αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι δηλαδή...

Τι έμαθα από την ταινία: Οτι το τραγούδι της Shaya δεν θα είναι ποτέ ξανά το ίδιο για εμένα, οτι κάνει ένα πέρασμα ο Μηνάς Χατζησάββας και ο Χρήστος Λούλης.


No trivia